Innheimtuferlið
Motus hefur að bjóða heildstæða þjónustu fyrir öll innheimtustig en um slíka starfsemi gilda lög nr. 95/2008 og reglulegerð nr. 37/2009, sem meðal annars kveða á um hámarksfjárhæð innheimtukostnaðar. Segja má að innheimta skiptist í tvö stig: það fyrra er frum- og milliinnheimta þar sem greiðandi er áminntur um að standa skil á skuld sinni, og svo hið síðara sem er löginnheimta þar sem réttarfarslegum aðgerðum er beitt. Við höfum tekið hér saman upplýsingar til útskýringar á því hvernig krafa fer í gegnum innheimtuferilinn ásamt skýringum á helstu hugtökum.
Fyrri stig innheimtuaðgerða
Á meðfylgjandi mynd má sjá dæmi um kröfu sem greiðist ekki á eindaga og fer þá í gegnum frum- og milliinnheimtu og eftir það í löginnheimtu eða kröfuvakt eftir því hvort á betur við. Dagafjöldi milli aðgerða getur verið mismunandi eftir kröfuhöfum auk þess sem símhringingar og sms-sendingar geta bæst við.
Frum- og milliinnheimta
Fáist krafa ekki greidd þrátt fyrir innheimtuviðvörun fer hún í milliinnheimtu. Í milliinnheimtu sendir Motus allt að þrjú innheimtubréf á 10 daga fresti, þar sem greiðandi er minntur á að standa skil á skuldinni.
Við sendum áminningar í tölvupósti hafi greiðandi samþykkt það en að öðrum kosti er sendur bréfpóstur. Ef aðili er ekki með skráð lögheimili eða bréfpóstur hefur verið endursendur þá fer skjal í netbanka viðkomandi. Sömuleiðis er sent skjal í netbanka ef tölvupóstur er endursendur. Frekari upplýsingar um frum- og milliiinheimtu.
Kröfuvakt
- Fyrir hærri kröfur og þar sem nægar líkur eru á árangri er mælt með að senda málið áfram í löginnheimtu.
- Fyrir lægri kröfur er alla jafna mælt með kröfuvakt.
Í kröfuvakt Motus vinnum við á markvissan hátt að því að innheimta kröfur, sér í lagi lágar upphæðir, sem hafa farið árangurslaust í gegnum milliinnheimtu eða löginnheimtu og væru annars afskrifaðar. Þannig er fylgst með breytingum á greiðsluhegðun aðila sem eru með ógreidda reikninga með því að afla vanskilaupplýsinga úr skrám Creditinfo, en slíkt getur haft áhrif á lánshæfismat og því hagur viðkomandi að ganga frá sínum málum.
Mál flytjast sjálfkrafa í kröfuvakt og er einungis greidd þóknun ef málið innheimtist en ekki fyrir vöktunina. Auk þess að vakta kröfurnar sjáum við um alla umsýslu tengda þeim, eins og að senda ítrekanir, gera greiðslusamkomulag og meta andmæli.
Ítrekanir eru sendar með tölvupósti. Ef netfang greiðanda er ekki til staðar er sent skjal í netbanka.
Löginnheimta
- Fyrir hærri kröfur og þar sem nægar líkur eru á árangri er mælt með að senda málið áfram í löginnheimtu.
- Fyrir lægri kröfur er alla jafna mælt með kröfuvakt.
Með löginnheimtu er átt við aðgerðir þar sem réttarfarslegum úrræðum er beitt, til að mynda málshöfðun fyrir dómi og fullnustugerðum hjá sýslumanni. Löginnheimta er framkvæmd af lögmönnum og um hana gilda lögmannalög nr. 77/1998.
Samstarfsaðili Motus er varðar mál sem fara í löginnheimtu er Lögheimtan en þar starfa reyndir lögmenn sem tryggja faglega meðferð innheimtumála og er þjónustan hluti af þeirri heildarlausn sem Motus býður viðskiptavinum sínum í kröfuþjónustu.
Kröfuhafi þarf að veita samþykki sitt áður en mál fara í löginnheimtu.
Löginnheimta og réttarfarsaðgerðir
Réttarfarsaðgerðir eru aðgerðir sem beitt er með aðstoð opinbers valds, það er dómstóla og sýslumanna. Á meðfylgjandi mynd má sjá yfirlit yfir helstu réttarfarsaðgerðir og þar fyrir neðan útskýringar á helstu hugtökum.
Stefnur
Þegar stefna hefur verið birt greiðanda er hún send til héraðsdóms. Ef ekki koma fram andmæli vegna hennar er hún árituð og getum við í framhaldinu haldið áfram með málið til sýslumanns.
Greiðanda er það í sjálfsvald sett hvort hann mætir eða ekki. Ef greiðandi mætir og fer fram á frest til að taka til varna þá er honum almennt veittur hann. Ef greiðandi mætir ekki þá er stefnan árituð af dómara. Það er því ekki nauðsynlegt fyrir framgang málsins að greiðandi mæti fyrir héraðsdóm.
Greiðsluáskorun
Áskorun til greiðanda um að ganga frá greiðslu kröfu sem send er með ábyrgðarbréfi eða birt af stefnuvotti. Það er krafa að birta slíka áskorun til að geta haldið áfram með mál, t.d. áður en farið er fram á nauðungarsölu.
Fyrsta fyrirtaka
Gjaldþrotabeiðni
Fjárnám
Fjárnám er aðgerð sem sýslumaður framkvæmir að beiðni kröfuhafa og felur í sér að taka veð í eignum skuldara, ef þeim er að dreifa, til tryggingar greiðslu krafna á hendur honum.
Hægt er að gera fjárnám í fasteignum, ökutækjum, tækjum og lager og öðrum verðmætum sem talin eru standa undir skuldinni. Vissar eignir eru undanþegnar fjárnámi og eru þær skilgreindar í lögum sem til dæmis lausafjármunir sem nauðsynlegir eru til að halda látlaust heimili, nauðsynleg hjálpartæki vegna örorku, námsgögn vegna skólagöngu eða aðrir munir sem nýttir eru til atvinnu.
Ef ekki er vitað um eign er sýslumanni heimilt að ljúka fjárnámi án árangurs enda hafi gerðarþoli sannanlega verið boðaður til sýslumanns.
Ekki er nauðsynlegt að fara með allar kröfur fyrir dóm áður en þær eru sendar í fjárnám. Skuldabréf sem skýrlega kveða á um aðför án undangengins dóms eða sáttar eru til dæmis aðfararhæf án fyrirtöku fyrir dómi. Víxlar og tékkar eru einnig undanþegnir dómsúrskurði ásamt sáttum og nauðasamningum. Ef aðfararheimildin er ekki árituð stefna, dómur eða dómsátt verður að birta sérstaka greiðsluáskorun fyrir greiðanda áður en hægt er að krefjast aðfarar.